QUY TẮC ĐẠO ĐỨC CỦA MỘT KỸ SƯ

GXD luôn chú trọng vấn đề đạo đức nghề nghiệp trong chương trình đào tạo của mình. Xin giới thiệu với bạn đọc nội dung "Quy tắc đạo đức của một kỹ sư" do chuyên gia nước ngoài đào tạo, được Giám đốc Ban QLDA Phạm Hoàng Tuấn chia sẻ.

Kỹ sư là một nghề quan trọng và đòi hỏi trình độ học vấn. Là một người kỹ sư, bạn cần đạt được các tiêu chuẩn cao nhất về tính trung thực và tính chính trực.

Kỹ thuật có ảnh hưởng quan trọng và trực tiếp đến đời sống của mọi người. Do đó, khi cung cấp các dịch vụ, người kỹ sư cần trung thực, vô tư, công bằng, sẵn sàng cống hiến để bảo vệ sức khỏe, sự an toàn của cộng đồng, và phúc lợi xã hội. Các kỹ sư phải hành nghề theo đúng tiêu chuẩn nghề nghiệp, đòi hỏi tuân thủ các nguyên tắc cao nhất của chuẩn mực đạo đức.

I. Tiêu chuẩn cơ bản

Khi thực hiện các công việc chuyên môn người kỹ sư cần có những trách nhiệm sau:

Đảm bảo sự an toàn, sức khỏe và phúc lợi của cộng đồng.

Chỉ thực hiện các dịch vụ trong phạm vi quyền hạn của mình.

Trung thực và khách quan trong những phát biểu công khai.

Đại diện cho công ty hoặc cho khách hàng như một nhân viên trung thực hay một người được ủy thác đáng tin cậy.

Tránh xa các hành vi lừa đảo.

Có ý thức tự kiểm soát bản thân một cách có trách nhiệm, đúng đạo đức, và đúng pháp luật nhằm nâng cao danh dự, uy tín và sự hữu ích của nghề kỹ sư.

II. Các quy tắc thực hiện

1. Người kỹ sư phải có trách nhiệm về sự an toàn, sức khỏe và phúc lợi của cộng đồng

Khi có những quyết định có khả năng gây nguy hiểm cho tính mạng hoặc tài sản thì người kỹ sư không được tự ý quyết định mà phải thông báo cho cấp cao hơn hoặc cho khách hàng và những người có thẩm quyền.

Chỉ ký duyệt những tài liệu kỹ thuật đúng tiêu chuẩn đề ra.

Không được tự ý tiết lộ các thông tin, dữ liệu mà không có sự cho phép của người chủ lao động hoặc không có yêu cầu của các cơ quan luật pháp.

Không tham gia hoặc sử dụng danh nghĩa của mình tham gia, hợp tác vào bất cứ dự án nào với những người hoặc những tổ chức gian lận, thiếu trung thực.

Không hỗ trợ hoặc tiếp tay cho những hành động phi pháp của một cá nhân hay của cả doanh nghiệp.

Khi phát hiện có sự vi phạm các điều lệ trong bộ luật này, người kỹ sư có trách nhiệm báo cáo sai phạm này đến cơ quan chức năng. Đồng thời người kỹ sư phải tích cực hỗ trợ khi nhận được yêu cầu hợp tác điều tra của cơ quan pháp luật.

2. Người kỹ sư chỉ thực hiện các dịch vụ trong những lĩnh vực mà họ có thẩm quyền

Các kỹ sư chỉ thực hiện những công việc trong các lĩnh vực mà họ đã có kinh nghiệm hoặc đã được đào tạo trước đó.

Không ký duyệt các kế hoạch hoặc các tài liệu với hình thức đối phó khi không đủ năng lực, cũng như không ký duyệt các kế hoạch hoặc tài liệu không được chuẩn bị dưới sự chỉ đạo và kiểm soát của mình.

Mặc dù không nắm rõ hết các chi tiết cụ thể nhưng người kỹ sư có thể nhận nhiệm vụ và chịu trách nhiệm cho toàn bộ dự án với điều kiện mỗi chi tiết kỹ thuật cụ thể được ký xác nhận bởi các kỹ sư có trình độ và kiến thức chuyên ngành về các chi tiết kỹ thuật đó.

3. Người kỹ sư phải trung thực và khách quan trong những phát biểu công khai

Các kỹ sư phải khách quan, trung thực và chịu trách nhiệm trong các phát biểu, các chứng nhận, các báo cáo chuyên môn của mình.

Các kỹ sư có quyền bày tỏ công khai các ý kiến kỹ thuật dựa trên kiến thức và thẩm quyền của mình trong các vấn đề chuyên môn.

Các kỹ sư không phát biểu, phê bình hay tranh cãi về các vấn đề kỹ thuật do bị người khác xúi giục hoặc do các bên liên quan thuê mướn, trừ khi họ mở đầu ý kiến của mình bằng cách xác định rõ các bên liên quan mà họ đang đại diện và trình bày các mối quan tâm mà các kỹ sư khác có thể có trong vấn đề này.

4. Người kỹ sư đại diện cho công ty hoặc cho khách hàng như một nhân viên trung thực hay một người được ủy thác đáng tin cậy

Phải công bố tất cả các yêu tố gây xung đột đã biết trước hoặc tiềm ẩn làm ảnh hưởng đến quyết định của mình hoặc chất lượng dịch vụ.

Các kỹ sư không nhận tiền công, bằng tài chính hay bằng bất kỳ cách nào khác, từ nhiều hơn một bên liên quan cho các dịch vụ trong cùng một dự án, hoặc cho các dịch vụ liên quan đến cùng một dự án, trừ khi sự việc được trình bày đầy đủ và được tất cả các bên liên quan chấp nhận.

Người kỹ sư không trực tiếp hoặc gián tiếp gạ gẫm hay nhận tiền hối lộ hoặc các vật có giá trị từ các bên liên quan đến công việc mà họ chịu trách nhiệm.

Các kỹ sư làm việc trong các dịch vụ công cộng như làm thành viên, cố vấn hoặc nhân viên của các tổ chức chính phủ, bán chính phủ hoặc các ban ngành không tham gia vào các quyết định trong các hoạt động kỹ thuật bí mật hay công khai về các dịch vụ mà họ hoặc tổ chức của họ cung cấp.

Người kỹ sư không nhận hợp đồng từ cơ quan chính phủ khi tổ chức mình phục vụ là thành viên của cơ quan chính phủ đó.

5. Người kỹ sư phải tránh xa các hành vi lừa đảo

Không làm sai lệch hoặc cho phép trình bày sai lệch trình độ của mình. Không làm sai lệch hoặc thổi phồng trách nhiệm của mình trong một vấn đề được giao phó. Không xuyên tạc sự thật liên quan đến người sử dụng lao động, nhân viên, việc liên kết, liên doanh hoặc các thành tựu trong quá khứ của doanh nghiệp trên các brochure, các bài giới thiệu để thu hút việc làm.

Các kỹ sư không trực tiếp hoặc gián tiếp đề nghị, cho, gạ gẫm, hoặc nhận hối lộ dưới bất kỳ hình thức nào làm ảnh hưởng đến việc phán quyết, đấu thầu một hợp đồng. Phải giữ bí mật cho công việc, không đề nghị nhận quà hay bất kỳ vật có giá trị nào để đổi lấy bí mật. Không trả tiền hoa hồng, chia phần trăm lợi nhuận, hoặc phí môi giới để đổi lấy bí mật cho công việc, trừ khi các chi phí đó là quy định chính thức từ tổ chức mà họ phục vụ.

III. Trách nhiệm nghề nghiệp

1. Người kỹ sư phải tuân theo các chuẩn mực cao nhất về tính trung thực và chính trực trong các mối quan hệ của mình

Phải thừa nhận sai lầm của mình, không che lấp vấn đề làm thay đổi sự thật.

Khi tin rằng dự án sẽ không thành công thì người kỹ sư phải tư vấn điều đó cho khách hàng hay người có trách nhiệm trong tổ chức của mình.

Không nhận thêm công việc bên ngoài khi điều này gây thiệt hại đến công việc thường ngày. 

Trước khi nhận thêm công việc bên ngoài, người kỹ sư phải báo với tổ chức mình hiện đang phục vụ và phải đảm bảo việc này không ảnh hưởng đến công việc chính đang làm.

Không được lừa đảo hoặc gây hiểu lầm nhằm mục đích lôi kéo nhân lực.

Không vì lợi ích cá nhân mà đánh đổi phẩm giá và tính liêm chính của nghề nghiệp.

2. Các kỹ sư luôn phấn đấu để phục vụ lợi ích chung

Các kỹ sư được khuyến khích tham gia các vấn đề xã hội; hướng dẫn nghề cho thanh niên, và làm các công việc giúp tăng độ an toàn, sức khỏe và phúc lợi xã hội.

Người kỹ sư không được chấp nhận, ký duyệt các kế hoạch và/hoặc các thông số không đạt các tiêu chuẩn kỹ thuật. Nếu khách hàng hoặc người cấp cao hơn kiên quyết chỉ đạo thực hiện kế hoạch này, người kỹ sư phải thông báo với người có thẩm quyền và rút khỏi dự án.

Các kỹ sư được khuyến khích mở rộng kiến thức cộng đồng và đánh giá đúng công việc kỹ sư và thành tựu của nó.

Các kỹ sư nên tuân thủ các nguyên tắc phát triển bền vững để bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai.

3. Người kỹ sư không được có những hành vi, thủ đoạn lừa đảo quần chúng

Tránh sử dụng các báo cáo hay trình bày làm sai lệch bản chất của sự việc hoặc bỏ qua các vấn đề quan trọng.

Quảng cáo tuyển dụng nhân viên rõ ràng, phù hợp nhu cầu.

Phải nêu rõ ai là tác giả của các báo cáo, công trình nghiên cứu, tránh mạo danh.

4. Người kỹ sư không được tiết lộ các thông tin, quy trình kỹ thuật bí mật của đối tác hay tổ chức mà họ đã và đang phục vụ khi không có sự đồng ý của các bên liên quan

Khi không có sự đồng ý của các bên liên quan, người kỹ sư không thúc đẩy hoặc sắp xếp một công việc mới hoặc kết nối với một dự án dựa vào kiến thức chuyên môn.

Khi không có sự đồng ý của tất cả các bên liên quan, người kỹ sư không tham gia hay đại diện cho đối phương để kết nối dự án hoặc tiến hành dự án dựa vào kiến thức chuyên môn, hay đại diện cho cựu khách hàng hay công ty cũ.

5. Người kỹ sư không để lợi ích cá nhân ảnh hưởng đến nghiệp vụ

Không nhận các khoản tiền bồi dưỡng hoặc các vật có giá trị, bao gồm việc thiết kế kỹ thuật miễn phí, từ các nhà cung cấp để chọn sản phẩm của họ.

Không trực tiếp hoặc gián tiếp nhận tiền hoa hồng hoặc các khoản phụ cấp từ các nhà thầu hoặc các bên liên quan, lợi dụng trách nhiệm của mình để đối phó với khách hàng hoặc công ty mà người kỹ sư đang phục vụ.

6. Không sử dụng các thủ đoạn lừa đảo, chỉ trích sai sự thật làm ảnh hưởng đến các kỹ sư khác, hoặc dùng các biện pháp không đúng đắn để mưu cầu công việc hoặc sự thăng tiến cho bản thân

Người kỹ sư không yêu cầu, đề nghị, hoặc chấp nhận chi trả các khoản hoa hồng để có được sự thỏa hiệp với những quyết định của họ.

Các kỹ sư làm việc bán thời gian làm việc với mức độ phù hợp với chính sách của nhà tuyển dụng và phù hợp với các chuẩn mực đạo đức.
Không sử dụng các thiết bị, vật tư, phòng thí nghiệm, hoặc cơ sở vật chất của công ty để phục vụ cho các công việc cá nhân, trừ khi được phép.

7. Tông trọng bản thân, đồng nghiệp, khách hàng và những người khác

Người kỹ sư không trực tiếp hoặc gián tiếp có những hành động, lời nói làm tổn thương hay đầu độc suy nghĩ của người khác làm ảnh hưởng đến uy tín nghề nghiệp, triển vọng, danh dự, việc làm của các kỹ sư khác. Người kỹ sư sẽ trình báo với các cơ quan chức năng khi phát hiện những hành vi phi đạo đức hoặc vi phạm pháp luật

Người kỹ sư không đánh giá công việc của một kỹ sư khác cho cùng một khách hàng khi mà cả hai đều đang phục vụ khách hàng đó, trừ khi đó là công việc của họ, hoặc người kỹ sư đó đã không còn phục vụ cho khách hàng này.

Khi có yêu cầu về nhiệm vụ nghề nghiệp thì những kỹ sư phục vụ cho các tổ chức chính phủ, giáo dục sẽ đánh giá công việc của các kỹ sư khác.

Các kỹ sư bán hàng hoặc làm việc trong ngành công nghiệp có quyền so sánh sản phẩm của họ với sản phẩm của các nhà cung cấp khác.

8. Các kỹ sư phải chịu trách nhiệm cá nhân đối với những công việc chuyên môn của mình

Người kỹ sư phải chịu trách nhiệm cá nhân đối với những công việc chuyên môn của mình. Tuy nhiên họ có thể tìm kiếm sự bồi thường cho những dịch vụ phát sinh ngoài thực tế không phải do sơ suất của họ, nếu không thì lợi ích của người kỹ sư không thể được bảo vệ

Các kỹ sư cần tuân thủ theo pháp luật và hành nghề đúng như đã đăng ký.

Không được sử dụng mối liên kết của mình với những người không phải kỹ sư, một công ty, hoặc quan hệ đối tác để che đậy hành vi phi đạo đức.

9. Người kỹ sư công nhận công trạng của những người đã làm công việc kỹ thuật tạo nên thành quả đó, và nhận biết quyền sở hữu của người khác

Bất cứ khi nào có thể, người kỹ sư đều ghi rõ tên người hoặc những người đã chịu trách nhiệm cho các thiết kế, các phát minh, các bài viết, hay các thành tựu khác.

Người kỹ sư sử dụng các thiết kế do khách hàng cung cấp nhận biết rằng các thiết kế này là tài sản của khách hàng, không được sao chép cho người khác mà không có sự đồng ý của khách hàng.

Trước khi nhận làm các công việc mà người kỹ sư có thể tạo ra những cải tiến, những kế hoạch, thiết kế, phát minh, hay các thành tích khác có thể chứng minh bản quyền hoặc bằng sáng chế, người kỹ sư nên thực hiện một thỏa thuận xác thực về quyền sở hữu.

Các thiết kế, dữ liệu, thành tích hay các ghi chép của người kỹ sư chuyển riêng đến người chủ sở hữu lao động là tài sản của chủ sở hữu lao động. Người chủ sở hữu lao động nên đền bù cho người kỹ sư khi sử dụng thông tin đó cho bất kỳ mục đích nào khác mục đích ban đầu.

Người kỹ sư không ngừng phát triển chuyên môn của mình trong suốt sự nghiệp và cập nhật kiến thức mới bằng cách tham gia hành nghề, tham dự các khóa học, đọc các tài liệu kỹ thuật, và tham dự các buổi hội thảo chuyên ngành.